نقیب سپاهی

وزیر خارجۀ طالبان به دعوت وزارت خارجۀ روسیه برای شرکت در نشست کازان امروز دوشنبه به روسیه رفت. نشست فارمت مسکو به تاریخ ۲۹ سپتمبر با حضور نمایندگان ۱۰ کشور در شهر کازان برگزار می‌شود.

به گزارش کشورنیوز، نمایندگان کشورهای روسیه، چین، ایران، پاکستان، هند، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان و قزاقستان در نشست مسکو حضور خواهند داشت. این نشست در سلسلۀ نشست‌هایی برگزار می‌شود که پیش از این میان نمایندگان جمهوری اسلامی افغانستان و طالبان در مسکو تدویر یافته بود.

در این نشست، از نمایندگان جریان‌ها و احزاب مخالف طالبان دعوت به عمل نیامده است. اما گفته می‌شود همزمان با تدویر نشست فارمت مسکو در کازان، رهبر جبهۀ مقاومت ملی در نشستی در پایتخت روسیه شرکت خواهد کرد. هنوز جزییات نشست روشن نیست. اما ضمیر کابلوف نمایندۀ روسیه در افغانستان گفته است که به رسمیت شناسی رژیم طالبان، آجندای نشست کازان نخواهد بود. اما وزیر خارجۀ روسیه گفت که در این نشست دربارۀ تشکیل دولت فراگیر متشکیل از همۀ اقوام و گروه‌های افغانی بحث خواهد شد. مبارزه با تروریزم و افراط‌گرایی و قاچاق و تولید مواد مخدر در افغانستان آجندای نشست آتی کازان خواهد بود.

علی‌رغم نگرانی‌های امنیتی روسیه از ناحیۀ افغانستان، مسکو متمایل به گسترش روابط تجاری- اقتصادی و همکاری‌های اطلاعاتی با طالبان است. اما طالبان انتظار دارند کشورهای منطقه در راستای به رسمیت شناسی حاکمیت آنان در کابل پا پیش بگذارند. دو سال پس از برگشت طالبان به قدرت، هنوز هیچ کشوری حاکمیت آنان را به رسمیت نشناخته است.

روسیه از معدود کشورهایی بود که با برگشت طالبان به قدرت، سفارتش را در کابل همچنان حفظ کرد. اما در پی حملۀ مرگبار ۵ سپتمبر ۲۰۲۲ داعش، روسیه سفارتش را در کابل بست، خدمات قنسولی‌اش را متوقف ساخت و دیپلومات‌هایش را بیرون کرد. در این حمله دو دیپلومات روسی جان باختند. روسیه همچنان از معدود کشورهایی بود که سفارت افغانستان در مسکو را به طالبان واگذار کرد.

جنگ اکراین و انزوای بین‌المللی روسیه سبب شده است که مسکو علاقمند گسترش روابط اقتصادی و تجاری با افغانستان شود. در حال حاضر، سطح روابط اقتصادی بسیار پایین است. در یک سال گذشته سطح روابط اقتصادی میان دو کشور حدود ۲۸۹ میلیون دالر بوده است که در مقایسه با روابط اقتصادی افغانستان با کشورهای ایران، چین و پاکستان بسیار ناچیز می‌باشد. ایران ۲۰ درصد، چین ۱۸ درصد و پاکستان ۱۶ درصد کالای وارداتی افغانستان را تأمین می‌کند.  

آگاهان معتقد هستند که روسیه با تدویر چنین نشست‌هایی بیشتر از این‌که در پی دریافت راه‌حل برای بحران جاری در افغانستان باشد، در تلاش است که نشان دهد علی‌رغم درگیری با غرب و جنگ اکراین، از وضعیت افغانستان و کشورهای منطقه نیز غافل نیست.

کشورهای منطقه سیاست واکنشی و مقطعی دربارۀ طالبان و افغانستان دارند. رویکرد آنها از نحوۀ برخورد امریکا با طالبان سرچشمه می‌گیرد.