ضمیر کابلوف نمایندۀ ویژۀ روسیه برای افغانستان در چهارمین نشست فارمت مسکو دربارۀ افغانستان گفت که طالبان به دلیل تن ندادن به تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان، به نشست مسکو دعوت نشده‌اند.

به گزارش کشور نیوز، نشست فارمت مسکو امروز (۲۵ عقرب) با حضور نمایندگان کشورهای منطقه و برخی نهادهای بین‌المللی در روسیه برگزار شد.

در این نشست، نمایندۀ ویژۀ روسیه برای افغانستان دربارۀ دلیل دعوت‌نشدن طالبان به نشست مسکو گفت که روسیه طی یک سال بارها از طالبان خواسته که حکومتی متشکل از گروه‌های سیاسی و اقوام در افغانستان تشکیل دهند؛ اما طالبان به این درخواست‌ها توجه نکرده‌اند.

نماینده ویژۀ روسیه باردیگر خواهان تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان شد و گفت که روسیه روابط اقتصادی و دیپلماتیک با رهبری فعلی افغانستان را با مشارکت مردم حفظ می‌کند.

طالبان به دعوت نشدن در نشست فارمت مسکو اعتراض کرده‌اند. وزارت خارجۀ طالبان اخیراً اعلام کرد که افغانستان صاحب یک دولت مشروع است و هرگونه نشستی بدون نمایندۀ رسمی افغانستان، غیرقابل قبول است. وزارت خارجۀ طالبان هشدار داد که دعوت نکردن از نمایندۀ طالبان، روی روابط افغانستان و روسیه تأثیر منفی برجا می‌گذارد.  

طالبان درحالی در نشست مسکو حضور ندارند که در سه دور پیشتر نشست مسکو حضور پررنگ داشته‌اند. ملا برادر رییس دفتر سابق طالبان در دوحه و معاون کنونی رییس وزرا، برای نخستین‌بار در نشست مسکو در پرده ظاهر شد.

آگاهان معتقد هستند که نشست مسکو در مشروعیت‎آفرینی به طالبان و بالابردن و جهه و جایگاه این گروه در سطح منطقه و جهان نقش برجسته داشت. اما در یک سال و پنج ماه حاکمیت طالبان بر افغانستان، روابط کابل- مسکو با بی‌اعتمادی همراه بوده است. حملۀ اخیر به سفارت روسیه در کابل، روابط دو طرف را به پایین‌ترین حد رسانده است. در حمله به سفارت روسیه در کابل، دو دیپلومات روس و هشت تن از غیرنظامیان افغان جان باختند. در پی این حمله، روسیه سفارتش را در کابل بست.

از سوی دیگر، طالبان در جریان یک سال و اندی بیشترین تلاش را برای احیای روابط با ایالات متحده امریکا انجام داده‌اند. نمایندگان طالبان امریکا و طالبان بارها دربارۀ روابط دوجانبه در دوحه مذاکره کرده‌اند. در آخرین مورد، عضو بلندپایۀ سازمان استخبارات امریکا و رییس سازمان استخبارات طالبان با همدیگر در دوحه دیدار کردند. دربارۀ جزییات این دیدارها هیچ اطلاع دقیقی در دست نیست. اما این مذاکرات روی روابط طالبان با روسیه تأثیر گذاشته است. دعوت نکردن از نمایندۀ طالبان در نشست فارمت مسکو بی‌ارتباط به مذاکرات طالبان با امریکا نیست.

  اما طالبان می‌دانند که بقای رژیم آن‌ها در گرو روابط با ایالات متحده امریکا است. بسیاری از کشورها منتظر تصمیم امریکا دربارۀ تعامل با طالبان و یا به رسمیت‌شناسی این گروه هستند. ۹ میلیارد دالر دارایی بانک مرکزی افغانستان در اختیار امریکا است. در عین حال، امریکا هفته‌وار ۴۰ میلیون دالر به طالبان کمک می‌کند. علاوه بر این، ادامۀ گشت زنی هواپیماهای بدون سرنشین امریکایی بر آسمان افغانستان، یک ابزار فشار جدی بر طالبان بوده است. طوری‌که مقامات طالبان خواب آرام نداشته‌اند و در یک سال‌واندی بارها محل بود و باش خویش را عوض کرده‌اند.

با وجود اختلافات و تضاد منافع روسیه و امریکا در افغانستان، دو کشور روی تشکیل حکومت فراگیر ملی اتفاق نظر دارند. اخیراً وزارت خارجۀ امریکا اعلام کرد که طالبان را وادار به تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان خواهد ساخت. نمایندگان امریکا در ترکیه، پاکستان و قطر با چهره‌‌های سیاسی افغانستان روی تشکیل حکومت فراگیر مذاکره کرده‌اند. از سوی دیگر، منابع از کابل خبر می‌دهند که طالبان روی پیش نویس قانون اساسی کار دارند. بربنیاد قانون اساسی جدید، حکومت سرپرست کنونی طالبان به حکومت دایمی تبدیل خواهد شد. اما بعید است که طالبان به فشارهای جهانی تن دهند و زمینۀ مشارکت احزاب سیاسی، سران اقوام، مذاهب و مقامات سابق نظام جمهوری را در ساختار نظام فراهم سازند. اگر طالبان حاضر به حکومت مشترک با چهره‌های سابق سیاسی بودند، مذاکرات بین‌الافغانی در دوحه به شکست نمی‌انجامید.