چهارشنبه, ۲۱ قوس ۱۴۰۳

در راستای همگرایی منطقه‌ای

Untitled

چهار چالش نخست وزیر جدید پاکستان

03 March 2024

شهبازشریف برای دومین‌بار نخست‌وزیر پاکستان شد. او با گرفتن 201 از رقیب انتخاباتی‌اش پیشی گرفت. نامزد مورد حمایت تحریک انصاف 92 رأی گرفت.

شهباز شریف که «شخصیتی منعطف» است، نشان داده که قابلیت همکاری با ارتش و احزاب ائتلافی را دارد. اما دورۀ دوم نخست وزیری او «حیاتی» و چالش‌برانگیز» خوانده شده است. شهباز با چهار «بحران» و چالش روبروست.

بحران مشروعیت

حزب مسلم لیگ با ۳۷ درصد آرا حکومت تشکیل می‌دهد. اپوزیسیون تقریباً دو برابر حزب مسلم لیگ در انتخابات رأی گرفته است. اما یک ائتلاف «شکننده» که از پشتیبانی استبلشمنت برخوردار بود، موجب شد که حزب نوازشریف بتواند رهبری دولت را به دست گیرد. اعضای حزب عمران‌خان که این‌بار میدان را در انتخابات مجلس خالی نکردند، احزاب رقیب را به‌تقلب متهم کرده و گفته‌اند که شهباز شریف در حوزۀ انتخاباتی خویش شکست خورده بود. مولانا فضل‌الرحمن هم از شرکت در انتخابات مجلس خودداری کرده است.

ائتلاف شکننده

احزاب ائتلافی ایدیولوژی و مرام جداگانه‌یی را دنبال می‌کنند. تنها وجهه مشترک آن‌ها دشمن مشترکی به نام عمران‌خان است. سه ایالت از جمله چهار ایالت پاکستان در کنترل احزاب رقیب است. سند و بلوچستان را حزب مردم رهبری می‌کند. خیبرپختنونخواه را حزب عمران‌خان و تنها پنجاب از نوازشریف است. قرار است رییس‌جمهور هم آصف علی زرداری شود.

بحران اقتصادی

پاکستان در رکود مطلق اقتصادی قرار دارد. دولت ۱۳۰ میلیارد دالر قرض‌دار است که از این رقم باید ۱۰ میلیارد را تا ماه جون بپردازد. سرمایه‌گذاران به‌دلیل سقوط ارزش کلدار، افزایش ناامنی، هزینۀ بالای انرژی، نبود نیروی ماهر و مهمتر از همه مسایل ژئوپولتیک پاکستان را ترک کرده‌اند. رشد چشمگیر اقتصادی هند و بنگلادیش، فشار بر سیاست‌مداران پاکستان را افزایش می‌بخشد. بیرون‌شدن از بحران اقتصادی، کار دشواری است که به نظر نمی‌رسد دولت شکنندۀ پیش رو بتواند از پس آن بر بیاید.

بحران امنیتی

پاکستان با ناامنی و افراط‌گرایی روبروست. به نظر می‌رسد شکست احزاب محلی در خیبرپختونخواه و بلوچستان و قربانی‌شدن عمران خان و حزبش، نارضایتی از دولت و ارتش را افزایش بخشیده و احتمالاً به سربازگیری تی تی پی و دیگر جریان‌های رادیکال محلی کمک کند. این درحالی است که روابط پاکستان با طالبان هم روز به روز بدتر می‌شود. علی رغم فشارها و تهدیدهای پاکستان، طالبان از حمایت تی تی پی دست بردار نشد‌اند.