سران کشورهای منطقه در ششمین نشست «کنفرانس تعامل و اعتمادسازی در آسیا» موسوم به سیکا، از وخامت اوضاع افغانستان ابراز نگرانی کرده و بحران این کشور را «حادترین چالش منطقه‌ای» عنوان کرده‌اند.

نشست سایکا ۱۳ اکتوبر ۲۰۲۲ در شهر آستانه پایتخت قزاقستان برگزار گردید.

به گزارش کشور نیوز، ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور فدراسیون روسیه گفت که افغانستان همچنان به حیث یکی از چالش‌های حاد برای امنیت منطقه باقی مانده است. او گفت که به دنبال ناکامی ایالات متحده امریکا و ناتو، افغانستان ظرفیت مقابله با تروریسم را پیدا نتوانسته است.

پوتین افزود: حملات پی در پی تروریستی، به‌شمول حمله تروریستی مورخ ۵ سپتمبر ۲۰۲۲ بالای سفارت روسیه در کابل این ناتوانی را یک بار دیگر به اثبات رساند. به هدف عادی ساختن اوضاع در افغانستان لازم است برای احیای اقتصاد افغانستان همکاری مشترک صورت گیرد.

وی خواستار پرداخت غرامت امریکا و غرب به مردم افغانستان شد و گفت که باید اسعار و دارایی‌های پولی متعلق به افغانستان که در بانک‌‌های خارجی قرار دارند، از انجماد بیرون ساخته شود.

در این نشست، شهباز شریف، صدراعظم پاکستان  گفت که جامعه بین‌المللی از مبارزه افغان‌ها به خاطر تامین صلح پایدار، ثبات و توسعه حمایت می‌کند. پاکستان همچنان میزبان چهار میلیون مهاجر افغان بوده، و به حیث همسایه افغانستان بیشتر از دیگران در تامین ثبات در این کشور ذینفع می‌باشد. افعانستان امن، با ثبات، متحد و مرفه، نه تنها در مطابقت با منافع پاکستان، بلکه منطقه و جهان قرار دارد.

ابراهیم رییسی، رییس‌جمهور ایران گفت که حلقه باطل بی‌ثباتی را در افغانستان می‌توان صرف به وسیله ایجاد حکومت همه‌شمول در این کشور که در نتیجۀ گفت‌وگوی سیاسی و عملی نمودن توافقات دو جانبه که کابل با کشورهای همسایه نموده، از بین برد. به دنبال سرکوب داعش در سوریه، آنها به مشرق رانده شده، و اکنون امنیت آسیای مرکزی را تهدید می‌نمایند.

شوکت میرضیائیف، رییس‌جمهور ازبیکستان  گفت که نباید موقع داد تا افغانستان یک بار دیگر به مرکز جهانی تروریزم مبدل گردد. لازم است تا اقدامات مشترک و هماهنگ یافته برای تعامل متقابل با طالبان روی دست گرفته شود. به منظور دسترسی به یک اجماع گسترده و اتخاذ تدابیر ملموس، پیشنهاد می‌گردد تا “گروه بین‌المللی مذاکره در سطح عالی” ایجاد گردد و در پرتو آن روی چگونگی تطبیق مرحله‌وار تعهدات دو جانبه توافق به عمل آید.

سادر ژاپاروف، رئیس جمهور قرغزستان  گفت که مسائل مربوط به تامین امنیت در منطقه، اتخاذ تدابیر و همکاری برای احیای افغانستان، تطبیق برنامه‌های بزرگ زیربنائی در سطح منطقه باید در صدر وظایف و اهداف این فارمت قرار داشته باشد.

فارمت “همکاری و اقدامات متقابل برای اعتماد سازی در آسیا” به ابتکار حکومت قزاقستان در سال ۱۹۹۲ به میان آمده و در حال حاضر ۲۷ کشور در آن عضویت دارد. ۹ کشور دیگر و ۵ سازمان بین المللی در این فارمت در موقف ناظر حضور دارند. دفتر مرکزی فارمت مذکور از سال ۲۰۱۴ به اینسو در شهر آستانه، پایتخت قزاقستان قرار دارد.

افغانستان از زمان تاسیس فارمت مذکور عضویت آنرا داشته، اما در اجلاس کنونی از هیات طالبان دعوت به عمل نیامده است.