پنج شنبه, ۹ حمل ۱۴۰۳

در راستای همگرایی منطقه‌ای

306162470_190504460033952_1562104076031812536_n

غیبت افغانستان در نشست سازمان همکاری شانگهای در سمرقند

15 September 2022

اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای به روزهای پانزدهم و شانزدهم سپتمبر در شهر سمرقند ازبکستان برگزار می‌شود. برای دومین سال پی‌هم، افغانستان در نشست سازمان همکاری شانگهای دعوت نشده است. افغانستان عضو ناظر سازمان همکاری شانگهای است. اما با برگشت طالبان به قدرت در افغانستان، کابل از مناسبات جهانی و منطقه‌ای حذف شده است. هیچ کشوری رژیم طالبان را به رسمیت نشناخته و افغانستان در انزوای بی‌سابقۀ بین‌المللی به سر می‌برد.

به گزارش خبرگزاری کشور، نشست شانگهای مهمترین نشست منطقه‌ای با محور امنیت، تجارت، ترانزیت و همکاری‌های منطقه‌ای است. به نظر می‌رسد اوضاع نابسامان افغانستان بخشی از آجندای امنیتی سازمان همکاری شانگهای باشد.  

رییس‌جمهور ازبکستان پیش از برگزاری نشست از وضعیت افغانستان ابراز نگرانی کرد و گفت که کشورها نباید نسبت به وضعیت این کشور بی‌تفاوت بمانند. طالبان از اظهارات رییس‌جمهور ازبکستان استقبال کرده و آن را دلسوزانه خوانده‌اند.

سران کشورهای چین، روسیه، ایران، پاکستان، هند، کشورهای آسیای مرکزی و ترکیه در نشست سمرقند حضور یافته‌اند. انتظار می‌رود در نشست امسال سند مربوط به تعهدات ایران برای الحاق کامل به سازمان همکاری‌های شانگهای به امضای رهبران کشورهای عضو برسد.

در حال حاضر کشورهای روسیه، هند، قزاقستان، قرقیزستان، چین، پاکستان، تاجیکستان و ازبکستان اعضای اصلی این سازمان هستند. افغانستان، بلاروس، ایران و مغولستان عضو ناظر و شمار دیگری از کشورها مانند ازمنستان، جمهوری آذربایجان، کامبوج، نپال، سریلانکا و ترکیه هم عضو شریک این سازمان محسوب می‌شوند.

سازمان همکاری شانگهای (SCO) در ۱۵ جون ۲۰۰۱ در شانگهای (PRC) توسط قزاقستان، چین، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان تاسیس شد.

سازمان همكاري‌هاي شانگهاي با هدف مقابله با «سه شيطان: تروريسم، جدايي‌طلبي و افراط‌گرايي» در منطقه ايجاد شد. در جون ۲۰۱۷ هند و پاكستان نيز به اين سازمان بين‌المللي پيوستند تا اعضاي دايم آن به ۸ كشور برسد.

به نوشته انستيتوواشنگتن، ايران براي اولين‌بار در سال ۲۰۰۴ درخواست حضور به عنوان عضو ناظر در اين سازمان را ثبت كرد و يك سال بعد در جولاي سال ۲۰۰۵ اعضاي دايم سازمان همكاري‌هاي شانگهاي در نشستي كه در آستانه برگزار مي‌شد، حضور ايران به عنوان عضو ناظر را تاييد كردند. تلاش ایران برای عضویت کامل در این سازمان تاکنون بی نتیجه بوده است.

افغانستان نیز علاقمند عضویت در سازمان همکاری شانگهای بود. اما شرایط عضویت در سازمان را فراهم نتوانست.

افغانستان,امنیت منطقه ای,ایران,پاکستان,چین,روسیه,شانگهای,طالبان,هند