جمعه, ۳۱ حمل ۱۴۰۳

در راستای همگرایی منطقه‌ای

n00018269-b

ما در افغانستان قاعدۀ بازی را باخته‌ایم!

06 October 2019

خواجه بشیر احمد انصاری

دموکراسی، صلح آمیز ترین شیوه در جهت انتقال قدرت سیاسی به شمار می رود اما این شیوه دارای قواعدی است که باید از سوی تمامی بازیگران پذیرفته شود. ملت های زندۀ جهان قدرت اصلی شان را از پذیرش همین قاعده ها می گیرند.
در این هژده سالی که از “بن” آغاز گردید و تا امروز ادامه داشته، ما شاهد انتخابات های گوناگونی بوده ایم که “قواعد بازی”، به عنوان اصلی ترین بعد هر انتخاباتی، در این میان مفقود بوده است.
اساسی ترین رکن “قاعدۀ بازی”، اتفاق تمامی بازیگران بر سر قواعد آن است. اینکه چه کسی باید رأی دهد، چگونه رأی دهد، چه کسانی این فرایند را مدیریت کنند، داوران این بازی چگونه انتخاب گردند، چه نوع قانونی برای آن وضع گردد، رأیدهی به شکل فورمه باشد یا بایومتریک، مراکز رأیدهی تحت کدام شرایطی گشوده شوند، وبالآخره با کدام مکانیزمی می توان اختلافات برخاسته از انتخابات را حل نمود، از قواعد این بازی به شمار می روند.
خلاصۀ سخن اینکه، هر بازی اجتماعی ای که بیشتر از یک بازیگر در آن بخت می آزمایند، نیازمند “قاعدۀ بازی” می باشد که این را هم کودکانی که در دور دست ترین نقاط کشور مشغول “تشله بازی” اند می دانند و هم پهلوانان عرصۀ بزکشی و فتبال. اگر دو قمارباز، نمی توانند بازی شان را بدون قاعده انجام دهند، پس چطور می توان بازی سرنوشت سیاسی ملتی را بدون قاعده به پایان رساند.
اگر ما توانستیم قواعدی برای بازی وضع کردیم و باز این بازی را خود مدیریت نمودیم، در حقیقت طولانی ترین راه را پیموده ایم. جوامعی که به ثبات و توسعه دست یافته اند همین راه را با پای ثبات و تصمیم کوبیده اند.
آنچه در دموکراسی ها مهم است نه اجتماعات بزرگ است، نه سواری مردم، و نه هم پر کردن صندوق ها، آنچه مهم است قواعد بازی است و اجراآتی که التزام به این قواعد را ضمانت نماید. قربانی در راه دموکراسی در حقیقت قربانی در راه رسیدن به همین قواعد و ضمانت های اجرایی آن است. انتخاباتی که در غیاب قاعدۀ بازی اجرا می گردد چیزی جز ضیاع وقت و امکانات نیست.

اینکه سیاستمداری یک روز انتخاباتی را می پذیرد، و بار دیگر انتخابات دیگری را که تحت همان شرایط دایر گردیده است، محکوم می نماید، و یا سیاستمدار دیگری شیوه ای را که یکبار تقلب می شمرد، در انتخابات دیگری آن را می ستاید، بیانگر نبود قاعدۀ بازی در جامعۀ سیاسی ماست.
سخن اخیر اینکه، قواعد هر بازی پیش از اجرای آن وضع گردیده، بر سر آن اجماع صورت می گیرد و باز از لحاظ قانونی نهادینه می شود.
حرف از قواعد بازی پس از اجرای آن حتی برای کودکانی که در کوچه ها مصروف بازی اند، مضحک به نظر می آید.

اشرف غنی,انتخابات,بشیر احمد انصاری,عبدالله