امیری

عباس استانکزی، معاون وزارت خارجۀ طالبان، عملاً در برابر «امیرالمومنین» ایستاد. او امروز در نشستی در کابل، از بستن مکاتب دخترانه به‌سختی انتقاد کرد و آن را خلاف شرع دانست. از اهمیت وحدت ملی گفت و این‌که بی‌عدالتی باید به پایان برسد. اظهارات تندی در برابر پاکستان داشت و گفت که همسایه ۴۰ سال از افغانستان سوءاستفاده و تغذیه کرده است.

این اظهارات درحالی مطرح می‌شود که ملاهبت‌الله رهبر طالبان در نشست علما در کابل گفت که انتقاد از نظام اسلامی در رسانه‌ها جواز شرعی ندارد. او گفت که اگر مراد اصلاح است، باید انتقادها به‌گونۀ مستقیم و بدون این‌که رسانه‌ها و مردم در جریان قرار گیرند، مطرح گردد.

اما وزیر امر بالمعروف طالبان بی‌درنگ به انتقادهای استانکزی پاسخ داد و گفت که «فراگیری آموزش‌های عصری مباح است.» اما اطاعات از فرمان و دستور امیرالمومنین واجب می‌باشد. مباح به این معناست که ضروری نیست و اختیاری است.

یک سال از بستن مکاتب دخترانه می‌گذرد. در این یک سال، همواره از اختلافات در رهبری طالبان دربارۀ بازکردن مکاتب دخترانه سخن زده شده است. منابع معتبر می‌گویند که رهبر طالبان و شورای علمای کندهار که نزدیک به اوست، با بازکردن درِ مکاتب دخترانه سخت مخالف هستند. آن‌ها هیچ اعتنایی به مطالبات مسوولان اجرایی این گروه در کابل دربارۀ بازکردن مکاتب نداشته‌اند.  

اظهارات استانکزی نشان‌دهندۀ این است که صبر گروهی از سران طالبان به ویژه تیم ملا برادر به سر رسیده است. آن‌ها دربارۀ تعلیم دختران، روابط با جامعۀ بین‌المللی و جلوگیری از وابستگی به پاکستان، اتفاق نظر دارند. عباس استانکزی در نقش سخنگوی این دسته در رسانه‌ها سخن می‌زند. استانکزی بدون پشتیبانی سران طالبان و چهره‌هایی چون ملابرادر جرأت ایستادن در برابر رهبر و موضع‌گیری صریح در برابر پاکستان را ندارد. یک تیم اثرگذار در رهبری طالبان با قوت از موضع‌گیری استانکزی حمایت می‌کنند. اما فشار و تلاش این تیم در یک سال گذشته نتوانسته است که رهبر طالبان را قانع سازد که مکاتب را باز نماید.

پیش از این بارها از اختلافات عمیق میان شاخۀ لوی کندهار و شبکۀ حقانی سخن زده شده است. شبکۀ حقانی مخالف جنگ پنجشیر است. احمدمسعود رهبر جبهۀ مقاومت از تماس و ارتباط با خلیل الرحمن حقانی و انس حقانی دو عضو کلیدی شبکۀ حقانی سخن زد. حوزۀ لوی کندهار، از جان گرفتن شبکۀ حقانی به شدت می‌هراسند. از این رو، در یک سال به گونۀ تدریجی کوشیده‌اند نقش و جایگاه آنان را در کابل تضعیف کنند.

این اختلافات درحالی همگانی می‌شود که طالبان با بحران مشروعیت در داخل و بیرون روبرو هستند. هیچ کشوری طالبان را به رسمیت نشناخته است. نخست وزیر پاکستان هم با صراحت در سازمان ملل متحد اعلام کرد که افغانستان به لانۀ تروریستان جهانی تبدیل شده است. روسیه پس از حملۀ مرگبار داعش به قنسولگری‌اش در کابل، خدمات قنسولی‌اش را متوقف ساخت و دیپلومات‌هایش را از کابل بیرون کرد. قطر از میدان هوایی کابل بیرون شد. مصر پس از درگیری دیپلوماتیک سفارتش را در کابل مسدود ساخت و کارمندانش را بیرون کرد. 

با این وضعیت، مشخص نیست سرنوشت رژیم طالبان چگونه خواهد بود. طالبان روی کمک‌های بشردوستانۀ جامعۀ بین‌المللی حساب بازکرده‌اند. این کمک‌ها چرخۀ حکومت‌داری طالبان را به گردش در آورده است.