پس از یکسال سلطه طالبان بر افغانستان برای نخستین‌بار حدود 30 چهره سیاسی مخالف طالبان به شمول احمد مسعود رهبر جبهه مقاومت ملی افغانستان در ویانا پایتخت اتریش در مورد آینده افغانستان نشستی را برگزار کردند. این نشست که سه روز ادامه داشت، روز شنبه 26 سنبله سال 1401 با نشر یک اعلامیه پایان یافت. در اعلامیه این نشست بر حمایت از مقاومت مردم افغانستان علیه طالبان و ایجاد دولت مبتنی بر اراده مردم تاکید شد. در بخشی از این اعلامیه آمده بود که طالبان از گسترش و فعالیت گروهای تروریستی در افغانستان حمایت کرده اند. اشتراک کننده‌گان این نشست از کشورهای جهان خواستند که در مبارزه با تروریزم بدون تمایز اقدام کنند.

خواجه بشیر احمد انصاری پژوهشگر ارشد یکی از شرکت‌کنندگان این نشست بود. فیاض میرزاد کشور نیوز با آقای انصاری دربارۀ این نشست گفت‌وگو کرده است.

تشکر جناب انصاری از فرصتی که در اختیار ما گذاشتید. شما در نشست وین حضور داشتید. این نشست چه اهمیتی داشت؟

در یکسال از بازگشت طالبان به قدرت، جناهای سیاسی افغانستان نتوانسته بودند تا حالا در مورد آینده کشور نشست برگزار کنند. برای نخستین‌بار این کار صورت گرفت، آنهم در یک کشور اروپایی. از این جهت این کار ارزشمند است که نماینده‌های جریان‌ها، اقوام، مذاهب و احزاب مختلف حضور داشتند و تنوع افغانستان به تمام معنی در این نشست تمثیل شد.

نشست چه تاثیری روی عملکرد رژیم و تعامل جامعه جهانی با طالبان خواهد داشت؟

مساله بسیار مهم این است که هم مردم افغانستان و هم طالبان به بن‌بست رسیده‌اند. طالبان و هیچ جناحی برای شکستن این بن‌بست، تاکنون طرحی نداشته‌اند. کنفرانس ویانا یک اعلامیه صادر کرده که یک مسیر را خط اندازی می‌کند و تلاش بر این است که از این نشست یک پروسه ساخته شود و در کشورهای مختلف ادامه پیدا کند. طالبان میتوانند راه حل پیشنهاد کنند، در غیر آن اعضای نشست با آنچه که بیان کردند پایبند بوده و آنرا در جهت رسیدن اهداف مورد نظر ادامه خواهند داد.

شرکت کنندگان از مردم افغانستان نمایندگی می‌توانستند؟

نماینده‌ها تا حد ممکن از مردم افغانستان نمایندگی می‌کردند. یک تعدادشان نماینده‌های سابق پارلمان افغانستان بودند، تعدادی از آنها نیز اعضای کابینه، استادان دانشگاها، اعضای جامعه مدنی، نویسنده‌ها  و اعضای فکر و اندیشه بودند که از کشورهای مختلف آمده بودند. مذاهب، احزاب و گرایش‌های مختلف تاحد ممکن، تنوع موزایکی جامعه افغانستان را تمثیل می‌کرد.

استقبال کشور های اروپایی از نشست چگونه بود؟

کشورهای اروپایی از این نشست استقبال گرم داشتند. نهادهایی که در اتریش هستند به نتایج بحث‌ها بسیار خوش‌بین بودند. کشورهای اروپایی و کشورهای غربی در جستجوی یک بدیل و گزینه معقول و راه‌حل پایدار برای افغانستان هستند. آنها طرفدار یک اجماعی هستند که بتواند افغانستان را به این مهم رهبری و هدایت کند.

برایند نشست ویانا چیست؟

در رابطه به برایند نشست ویانا یک اعلامیه صادر شده است که در آن اعضای نشست اتفاق نظر دارند. گرایش‌ها و جناح‌های مختلف، سر یک سلسله اصول و ضوابط  که می‌تواند ما را استقامت بدهد، متعهد هستند.

آیا شرکت کنندگان به دنبال راه اندازی چارچوب تازه سیاسی هستند؟

این نشست کدام حزب سیاسی نیست، کدام جبهه هم نیست. این نشست فقط از آدرس جناح‌های مختلف است که به خاطربیرون رفت اواضاع و احوال سیاسی فعلی، خواستند که نقش خود را ادا کنند.

مطالبات جبهه مقاومت از نشست چه بود؟

رهبر جبهه مقاومت مقاومت در نشست حضور داشت و تأکید کرد که خواست جناحی و گروهی ندارد. تمامی جناح‌ها بحث‌ها، تبصره‌ها و مطالباتی داشتند که در اعلامیه پایانی گنجانیده شده است.