در شرایطی که مشاوران ارشد رییس‌ جمهوری امریکا اوایل ماه برای یکی از مهمترین نشست‌ها درباره آینده افغانستان آماده می‌شدند، یک مقام عالی‌رتبه در لیست مدعوین نبود: جان بولتون، مشاور امنیت ملی امریکا.

مقام‌های ارشد امریکایی به روزنامه واشنگتن پست گفتند، حضور این مشاور امنیتی ارشد طبیعتاً حایز اهمیت می‌با‌شد، اما حذف او اشتباهی نبوده است. به گفته مقام‌ها، بولتون که از حامیان حضور نظامی گسترده‌ در سراسر جهان به حساب می‌آید، دشمن داخلی توافق صلح در حال ظهوری است که هدفش خاتمه دادن به طولانی‌ترین جنگ امریکاست.

این مقام‌ها می‌گویند، مخالفت بولتون با این تلاش دیپلماتیک در افغانستان خشم دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری امریکا را برانگیخته است و موجب شد تا دستیاران، شورای امنیت ملی امریکا را از گفت‌وگوهای حساس درباره این توافق دور نگه دارند. به حاشیه راندن بولتون سوالاتی را درباره نفوذ او در دولتی ایجاد کرده است که به دنبال خروج نیروهایش از افغانستان، همچنین یک توافق هسته‌ای جاه‌طلبانه با کوریای ‌شمالی و توافق بالقوه با ایران است.

به گفته مقام‌های امریکایی، بولتون مخالف این تلاش‌ها است اما به صورت چشمگیری این کارها را از حاشیه انجام می‌دهد. یک مقام امریکایی دیگر که همچون دیگر مقام‌ها نخواست نامش فاش شود، گفت: اینکه مشاور امنیت ملی مشارکت ندارد، به لحاظ بسیاری سردرگمی است اما اعتماد یک مساله اصلی است.

بولتون در اوج نفوذش موجب می‌شود تا رییس‌جمهوری امریکا تحت خصمانه‌ترین ماهیتش اقدام کند و توصیه دیگر مقام‌های کابینه را بی‌اهمیت قلمداد کند اما سبک مدیریتی سرسختانه و جهان‌بینی خصمانه بولتون موجب تیرگی روابطش با برخی از همکاران شده است.

مقام‌های امریکایی‌ می‌گویند، در بن‌بست اخیر بولتون خواستار دسترسی به نسخه پیش‌نویس توافقی شده بود که ایالات متحده قصد دارد با طالبان به امضا برساند اما زلمی خلیل‌زاد، نماینده ویژه امریکا با رد درخواست او گفته بود، بولتون می‌تواند در حضور یک مقام ارشد توافق را بخواند اما این را به دست او نمی‌دهد. به گفتۀ یک مقام امریکایی، این مساله خشم بولتون را برانگیخت اما به هر حال پیش‌نویس برای شورای امنیت ملی امریکا ارسال شد.

تام رایت، یک کارشناس امنیت بین‌المللی در موسسه بروکینگز گفت: نمی‌توانم به مثال دیگری فکر کنم که مشاور امنیت ملی اینطور به حاشیه رانده شده باشد. یک چیزی که این را با جنگ‌های درونی بروکراتیک متفاوت می‌کند، این است که بولتون آشکارا علیه سیاستی وارد عمل می‌شود که رییس‌جمهوری امریکا از آن حمایت می‌کند.

دونالد ترامپ پنج‌شنبه به فاکس نیوز گفت قصد دارد شمار نیروهای امریکایی در افغانستان را به ۸۶۰۰ تن کاهش دهد و “بعد از آن تصمیم می‌گیریم که چه اتفاقی رخ دهد.” بولتون با تصمیم خروج نسبی مخالفتی ندارد اما مقام‌های امریکایی تاکید دارند که او به شدت با توافق در حال وقوع خلیل‌زاد مخالف است. این توافق شامل خروج تدریجی نیروهای امریکایی می‌شود و در عوض طالبان باید از القاعده اعلام برائت کرده و اجازه ندهد این گروه به جذب نیرو، تامین مالی، آموزش و دیگر فعالیت‌ها مبادرت کند.

مقام‌های امریکایی همچنین انتظار دارند تا توافق مذکور مذاکرات میان طالبان و دولت افغانستان و همچنین یک آتش‌بس نهایی که خروج کامل امریکا و ناتو را احتمالا تا اواخر سال آتی ممکن کند، جلو ببرد. آن‌ها اذعان دارند که سوالات کلیدی درباره حضور ضد تروریسمی کوچک امریکا هنوز حل نشده است. زلمی خلیل‌زاد در روزهای گذشته گفت‌وگوها با مقام‌های افغان و طالبان را ادامه داده است اما هرگونه توافقی نیازمند تایید نهایی ترامپ است.

مقام‌های امریکایی می‌گویند، انزوای بولتون در حوزه افغانستان زمانی آشکارتر شد که مقام‌های ارشد رییس‌جمهوری امریکا همین ماه به تفرجگاه گلف او در نیوجرسی رفتند تا درباره این توافق صلح رایزنی کنند؛ توافقی که باید در دوحه قطر به دست مقام‌های افغان و طالبان می‌رسید. چندین مقام مطلع از گفت‌وگوها تاکید دارند، به جز رییس‌جمهوری امریکا، نشست ۱۶ اگست شامل وزیر دفاع امریکا، رییس ستاد مشترک ارتش امریکا، معاون رییس‌جمهوری امریکا، وزیر خارجه امریکا، مدیر سیا و خلیل‌زاد بود و بولتون بابت نگرانی از مخالفت او با دستورکار و سپس افشای جزئیات دعوت نشد.

یک مقام ارشد دولت ترامپ که مستقیما از گفت‌وگوها مطلع است، گفت: “تیم او به شکست و افشا شناخته شده است.” بولتون اما با رد این ادعاها در بیانیه‌ای گفت: “افشاگری از سوی خودم یا هر کسی که مجاز به صبحت به رسانه‌ها بوده است، تکذیب می‌کنم. این ادعاها مبنی بر درز اطلاعات باید با دقت مورد بررسی قرار بگیرد.”