یکشنبه, ۳۰ ثور ۱۴۰۳

در راستای همگرایی منطقه‌ای

bada

دامنه‌دارشدن بحران بدخشان

08 May 2024

طالبان در پی ناکامی تلاش هیأت اعزامی این گروه برای مهار اعتراضات بدخشان، نیروهای بیشتری را به ارگو و درایم گسیل داشتند.‌
سخنگوی طالبان دیروز اعلام کرد که اعتراضات در بدخشان پایان یافته و به مطالبات معترضان رسیده‌گی می‌شود. اما گزارش‌ها از بدخشان می‌رساند که اعتراضات وارد فاز جدیدی شده است. حملۀ امروز بر کاروان نظامیان طالبان در فیض‌آباد به تشدید درگیری انجامیده است.
معترضان بدخشی خواهان بیرون‌شدن نیروهای غیربومی از روستاها و ولسوالی‌های بدخشان هستند. آن‌ها مدعی هستند که نیروهای طالبان با عصبیت قومی، عقده و خشونت رفتار کرده و بدون درنظرداشت فرهنگ و رسوم اجتماعی وارد خانه‌ها می‌شوند. اما طالبان تلاش کرده‌اند که اعتراضات بدخشان را صرفاً به مسألۀ مواد مخدر پیوند دهند.
طالبان به اهمیت بدخشان واقف هستند. دو میلیون جمعیت، جغرافیای پیچیده و صعب‌العبور، مرز مشترک با کشورهای آسیای مرکزی، پاکستان و چین، منابع وافر زیرزمینی، حضورگستردۀ گروه‌های ترویستی منطقه‌یی و کشت، تولید و تجارت مواد مخدر، بدخشان را به یک ولایت بسیار مهم و استراتژیک مبدل ساخته است. در واقع، امنیت و ثبات شمال و شمال شرق و حتا بخش‌هایی از شرق افغانستان، وابسته به بدخشان است. از این رو، طالبان تحت هیچ شرایطی حاضر نیستند مدیریت بدخشان را به نیروهای بومی و محلی واگذار کنند. بی‌اعتمادی به نیروهای محلی که در جنگ ۲۰ سالۀ طالبان نقش کلیدی داشتند، در اعتراضات اخیر بی‌تأثیر نبوده است.
به نظر می‌رسد که بحران بدخشان گسترده و دوام‌دار شود. سرتنبگی طالبان از یک‌سو و خشم معترضان از سوی دیگر، نشان‌دهندۀ این است که قضیه به این سادگی خاتمه نخواهد یافت. البته اگر طالبان کوتاه نیایند و با توسل به خشونت، سرکوب، بازداشت و شکنجۀ معترضان در پی مهار بحران باشند، شکی نیست که بحران دامنه‌دارتر خواهد شد و کنترل آن از توان طالبان بیرون خواهد گشت.