پنج شنبه, ۱۷ میزان ۱۴۰۴

در راستای همگرایی منطقه‌ای

ددد

پایانی بر ادعای کذب «امنیت سرتاسری»

18 May 2024

حمله به گردشگران خارجی در بامیان، باردیگر شکننده‌گی اوضاع امنیتی افغانستان را آشکار ساخت. حملۀ مسلحانه به گردشگران اسپانیایی در بامیان، جامعه بین‌المللی را در شاک فرو برده است. نمایندۀ اتحادیه اروپا گفت قلبش به درد آمده است. نماینده امریکا گفت که شاک شده و خشونت راه حل نیست. جامعۀ جهانی با مرگ افغان‌ها آشنا هستند. افغان‌ها چهار دهه در انفجار، انتحار، جنگ داخلی، بمباردمان هوایی، حوادث طبیعی، سیل و زلزله جان داده‌اند. متأسفانه مرگ افغان‌ها به یک عدد محض تبدیل شده است. اما مرگ شهروندان خارجی در افغانستان یک رویداد جدی و مورد توجه است. از این رو، تقریباً تمام کشورهای خارجی به حادثه بامیان واکنش نشان دادند.
حمله کار کیست؟
یک روز پس از رویداد، هنوز هیچ گروهی مسوولیت حمله را برعهده نگرفته است. طالبان گفته‌اند که چهار تن را در پیوند به رویداد دستگیر کرده‌اند. در گذشته مسوولیت چنین رویدادهایی را داعش برعهده می‌گرفت. اما این بار داعش سکوت کرده است. این مساله شک‌وتردید درباره دست داشتن اعضای طالبان را در رویداد بامیان برجسته ساخته است. حمله با اهداف خارجی‌ستیزی و جهاد و شهادت انجام شده است. این یک تفکر حاکم در درون طالبان است. عناصر تندرو در میان طالبان که مرگ خارجی‌ها را واجب می‌دانند، کم نیستند. این حمله همچنان گواه این است که طالبان بر نیروهایش کنترل ندارد. هر عضو طالبان یک فرمانده است که خود آدم‌ها را دستگیر می‌کند، به بند می‌کشد و در مواردی محکمۀ صحرایی می‌کند.
این حمله تبعاتی دارد که برای طالبان گران تمام خواهد شد.
نخست: دیگر هیچ گردشگری جرأت آمدن به افغانستان نمی‌کند. درحالی‌که طالبان بارها به گردشگران خارجی اطمینان داده‌اند که با خیال راحت می‌توانند به چهار گوشۀ افغانستان سفر کنند. کاربران شبکه‌های اجتماعی طالبان تبلیغ می‌کردند که حضور گردشگران خارجی در افغانستان افزایش یافته است. آنها پیوسته با گردشگران مصاحبه می‌کردند و خارجی‌ها از آمدن به افغانستان ابراز رضایت می‌کردند.
دوم: این حمله نشان داد که ادعای طالبان دربارۀ تأمین امنیت کذب است. امنیت در افغانستان بسیار شکننده است. طالبان بر وضعیت کنترل ندارد. سلفی‌ها، داعش، حزب تحریر و ده‌ها گروه و جریان تروریستی دیگر همچنان در کشور فعال هستند که هیچ اطاعتی از طالبان ندارند. طالبان دیگر نمی‌توانند تأمین امنیت را به عنوان یک دست آورد به مردم در داخل و جامعۀ جهانی در خارج بفروشند.
سوم: این حمله زنگ خطر را به تمام خارجی‌ها مخصوصا دپلمات‌های حاضر در کابل به صدا در آورده است. امنیت خارجی‎ها در افغانستان با خطر روبرو است. طالبان از تأمین امنیت عاجز هستند. حملۀ داعش به سفارت روسیه در کابل، حمله به شهروندان چینایی در شهر نو کابل و حملات دیگر نشان می‌دهد که کنترل از دست طالبان خارج شده است.
چهارم: این حمله باردیگر خطر تروریزم، افراط‌گرایی و فعالیت گروه‌های هراس‌افگن در افغانستان را برجسته ساخت. افغانستان به مأمن گروه‌های رادیکال و به‌جهنمی برای خارجی‌ها، دگراندیشان و روشنفکران تبدیل شده است.