امیری

طالبان از امارت‌خواهی کوتاه آمده‌اند؛ اما می‌گویند که طرح مشخص درباره نوعیت نظام ندارد و باید روی ساختار نظام آینده در میز مذاکرات بحث شود.

آن‌ها همچنان از اصطلاح پیچیده «نظام اسلامی» سخن می‌زنند. درحالی‌که فارمت مشخص از نظام اسلامی وجود ندارد.  ایران، عربستان و پاکستان هرکدام مدعی داشتن نظام اسلامی هستند.

سران طالبان از شورای «حل و عقد» به عنوان یک میکانیزم به‌جای انتخابات نام می‌برند و معتقد هستند که زمینه برای برگزاری انتخابات شفاف و سراسری در کشور فراهم نیست.

طالبان همچنان از دوره حاکمیت‌شان در کابل دفاع می‌کنند و حاضر نیستند که اشتباهات گذشته را بپذیرند.

در جریان مذاکرات صلح سه خواست عمده آنان رهایی زندانیان، برداشتن تحریم‌های سازمان ملل و توزیع کمک‌ها در هماهنگی با این گروه می‌باشد. توافق‌‌نامه ۲۹ فبروری دوحه، اعتماد به نفس این گروه را به سقف زده است. آنها می‌پندارند که ۴۸ کشور را شکست داده‌اند و دیگر نیرویی نیست که تاب مقاومت در برابر آنان داشته باشد؛ اما این محاسبه غلط موجب طولانی‌شدن جنگ و شکل‌گیری دور تازه‌یی از مقاومت ملی علیه طالبان خواهد شد.

با این حال، به نظر نمی‌رسد مذاکرات بین‌الافغانی در آینده‌ نزدیک به نتیجه برسد.

تعلیق مذاکرات تا تحلیف بایدن

اعلامیه مشترک هیأت جمهوری اسلامی افغانستان  و طالبان قدم به پیش در راستای اعتمادسازی است.

دو طرف تا مراسم تحلیف بایدن و روشن‌شدن استراتژی تازه امریکا در قبال صلح و‌ جنگ افغانستان، به‌تعطيل گفت‌وگوها رضايت داده‌اند.

با روی کارآمدن اداره جدید امریکا، کابل چشم‌انتظار کنار رفتن زلمی خلیل‌زاد و طالبان دعاگوی تداوم کار وی خواهند بود.

با این حال، به نظر نمی‌رسد دکتر خلیل‌زاد به‌زودی از مقام نمایندگی امریکا در امور صلح افغانستان کنار زده شود. زیرا، مذاکرات صلح امریکا با طالبان و آینده صلح افغانستان با نام خلیل‌زاد گره خورده است. کناررفتن خلیل‌زاد علاوه بر ایجاد خلای سازمانی، کلیت پروسه را به‌مخاطره می‌اندازد. چون در دستگاه سیاست خارجی امریکا هیچ کسی بهتر از خلیل‌زاد از وضعیت و مناسبات سیاسی- اجتماعی افغانستان آگاه نیست. خلیل‌زاد هم به‌دلیل مأموریت طولانی در کابل و هم به‌خاطر افغانی‌الاصل بودنش، افغانستان‌شناس ماهر است.

پیش‌بینی می‌شود استراتژی تازه امریکا همچنان بر محور صلح دنبال شود. از این رو، بایدن هم به خلیل‌زاد نیازمند است.

امریکا برنامه‌یی‌ برای بازگشت نیروها، فصل تازه نبرد با طالبان و تعویض صلح به جنگ ندارد.