گروه بحران به گروه طالبان افغانستان توصیه کرد که برای نتیجه‌بخش شدن مذاکرات صلح بین افغان ها، در باره موضوعات کلیدی مذاکره یک موضع روشن اتخاذ کرده و اعضای خود را متقاعد سازد که لازمه این صلح سازش است.

گروه بین‌المللی بحران” (ICG)  دیروز در تازه‌ترین گزارش خود در باره افغانستان خاطرنشان کرد: همزمان با مباحث مربوط به مذاکرات صلح افغانستان، مواضع گروه طالبان درباره شماری از موضوعات مهم همچنان مبهم یا تعریف‌نشده هستند. اگرچه این گروه در این خصوص برخی تاملات مقدماتی انجام داده اما تا رسیدن به اجماع در خصوص ایده‌هایی برای آینده افغانستان راه درازی در پیش دارد.

اما برای موفقیت نهایی مذاکرات این مساله حیاتی است که این گروه  یک دیدگاه سیاسی منسجم ایجاد کند و بحث آزاد در جامعه افغانستان درباره مواضع خود را بپذیرد و تمایلی از خود برای سازش در پشت میز مذاکرات نشان دهد.

دیدگاه طالبان باید شامل مواضعی روشن در این خصوص باشد که  این گروه خواستار چه تغییراتی و با چه مکانیزم‌هایی است؛ چگونه می‌خواهد از حقوق زنان و اقلیت‌ها محافظت کند و چگونه می‌خواهد برای تجدیدساختار نیروهای امنیتی افغانستان اقدام کند و آیا نیروهای طالبان در این زمینه نقشی خواهند داشت یا خیر.

امریکا و سایر کشورهای کمک کننده و همچنین جامعه مدنی افغانستان باید با طالبان تعامل کنند و این گروه را برای ورود به این مسیر تشویق کنند.

در ماه‌های پس از توافق ۲۹ فبروری امریکا و طالبان، این گروه و دولت افغانستان در زمینه مذاکرات بین افغان‌ها تعلل کرده‌اند؛ از جمله دربرابر سازش سریع برای مبادله زندانیان و کاهش خشونت‌ها مقاومت کرده‌اند. در این حال شرایط دشواری برای مذاکرات بین‌ افغان‌ها وجود دارد و در حالی که امریکا نیز مصمم به کاهش حضور نظامی خود در این کشور است،‌ فرایند صلح افغانستان شکننده و پرمخاطره است. بسیاری در دولت و جامعه مدنی افغانستان بیم آن دارند که مذاکرات با طالبان سرآغاز از میان رفتن دستاوردهای حقوقی و اجتماعی و اقتصادی از سال ۲۰۰۱ باشد و در این میان تردیدها و ابهام‌ها در خصوص هدف‌های طالبان نیز این نگرانی‌ها را تشدید می‌کند.

این اندیشکده خاطرنشان کرد: لازم است که طالبان تمرکز خودت را از آنچه با آن مخالف است به آنچه می‌خواهد، تغییر دهد، متمرکز کند. برای تقویت دورنمای مذاکرات سازنده در افغانستان، این گروه باید ارتباطات راهبردی خود را از پیام‌های مرتبط با جنگ دور کند و از تعامل گسترده‌تر با جامعه مدنی افغانستان استقبال کند. برای اینکه مذاکرات در نهایت به موفقیت برسد لازم است که طالبان قبول کند و اکثریت اعضای مسلح خود را نیز متقاعد سازد به اینکه برای پایان دادن به چندین دهه جنگ در افغانستان به سازش نیاز است.

این گزارش تاکید می‌کند: طالبان برای گذار از شورش نظامی به چانه‌زنی سیاسی با مخالفان داخلی خود کارهای زیادی باید انجام دهد. روایت طالبان در دوران شورش مسلحانه بر آنچه با آن مخالف بودند یعنی حضور نیروهای خارجی و دولت “دست‌نشانده” متمرکز بود نه بر آنچه می‌خواهند صرفنظر از تاکید کلی بر ضرورت کشورداری اسلامی. این وضعیت باید تغییر کند. متفکران سیاسی در درون طالبان شروع به یافتن پاسخ‌هایی برای سوالات مهم موجود از جمله درباره سیاست خارجی آینده افغانستان کرده‌اند.

این سوال برای بسیاری از مردم افغانستان یکی از احساسی‌ترین و مهم‌ترین موضوعات است که خشونت بالاخره چه زمانی کاهش خواهد یافت. تا زمانی که طالبان از روی سوء‌ظن بر مردود بودن آتش‌بس فراگیر تاکید می‌کند در عین حال باید حداقل تمایلی از خود برای کاهش تدریجی و مداوم خشونت‌ها در زمان گفت‌وگوی مستقیم با دولت کابل نشان دهد.

تعمیم کانال مناقشه‌زدایی بین امریکا و طالبان در دوحه قطر برای دربرگرفتن نیروهای امنیتی افغانستان ممکن است بتواند یک مکانیزم عملی برای گام‌های آینده باشد.

طالبان باید قبول کند که هرگونه حل و فصل سیاسی پایدار نیازمند سازش است. تا کنون برخی اعضای ارشد طالبان نیز بطور خصوصی بر ضرورت رسیدن به سازش در خصوص مسائل مهم این کشور اذعان می‌کنند. این اعضا و سایر رهبران طالبان باید تلاش کنند تا سایر اعضا و نیروهای طالبان هم به همین نتیجه‌گیری برسند.

با این وجود حتی موفق‌ترین فرایند گذار طالبان از وضعیت فعلی به سمت یک گروه سیاسی، یک روند تدریجی و دشوار خواهد بود.