محمد یونس قانونی، معاون پیشین ریاست‌جمهوری، با اشاره به بن‌بست در مذاکرات صلح در دوحه می‌گوید که فیصله دربارۀ صلح در اتاق‌های تصمیم‌گیری صورت می‌گیرد و با ادامۀ بن‌بست در دوحه، هیأت مذاکره‌کننده کنار گذاشته خواهد شد.

به گزارش خبرگزاری کشور، آقای قانونی که در نشستی مجازی با حضور جمعی از چهره‌های سیاسی دربارۀ کنفرانس بن و مذاکرات جاری در دوحه سخن می‌زد، گفت که سفر اخیر رییس‌جمهور غنی به دوحه نشان داد که تصمیم‌گیری دربارۀ صلح از صلاحیت هیأت بیرون است و بازی‌گران کلان در مشوره با ارگ ریاست‌جمهوری دربارۀ آینده فیصله خواهند کرد.

کارشناسان مذاکرات کنونی صلح در دوحه را با کنفرانس بن در سال 2001 مقایسه می‌کنند. کنفرانس بن اساس نظام کنونی افغانستان را گذاشت. اما عدم حضور طالبان در آن کنفرانس و سهمیه‌بندی گروهی و قومی کرسی‌های دولتی، دو اشتباه کنفرانس بن خوانده می‌شود. آگاهان با اشاره به اشتباهات کنفرانس بن در سال 2001 می‌گویند که باید از دقت لازم کار گرفته شود که تجربۀ تلخ گذشته تکرار نشود.

 محمد یونس قانونی، اشتباهات در کنفرانس بن را می‌پذیرد؛ اما می‌گویدکه اکنون فضا نسبت به دو دهه پیش فرق کرده است.

او گفت: کنفرانس بن یک دست‌آورد بزرگ بود، صفحۀ نوی را در افغانستان گشود، جنگ را به پایان رسانید و اساس قانون اساسی نو را گذاشت.

رییس جبهۀ متحد سابق در کنفرانس بن گفت که ما به دلیل پدیدآمدن اختلاف و سلیقه‌ها نتوانستیم از فرصت‌های پیش آمده در کنفرانس بن به خوبی استفاده کنیم. قانونی افزود که ما رهبر داشتیم، اما رهبری نداشتیم.

آقای قانونی دربارۀ کنفرانس دوحه و روند کنونی صلح گفت: «صلح هنوز یک پروژه است: پروژۀ خروج آبرومند نیروهای بین‌المللی از افغانستان و ورود آبرومند طالبان به صحنه. این پروژه تا زمانی‌که به پروسه روشن تبدیل نشود، بسیار خطرناک است. خوش‌بینی و بدبینی بیش از حد ما را به بیراهه می‌کشاند.»

او هشدار داد که هیأت مذاکره کنندۀ صلح باید با دقت و شفافیت عمل کند تا ختم جنگ با طالبان ما را به جنگ دوام‌دارتر و خطرناک‌تر دیگر نکشاند.  

جاوید کوهستانی، عضو هیأت روم در کنفرانس بن می‌گوید که جبهۀ شمال در کنفرانس فروپاشید. ضعف رهبری، انحصار قدرت و پایین‌بودن سطح آگاهی را عوامل اصلی در از میان رفتن جبهۀ متحد سابق نام برد. کوهستانی گفت که در کنفرانس بن تصمیم‌ها از قبل گرفته شده بود. این آگاه سیاسی افزود که اکنون با عالمی از تجارت و دانش به کنفرانس دوحه رفته‌ایم.

مذاکرات صلح افغانستان از یک ماه بدین‌سو در قطر آغاز شده است. اما دو طرف تاهنوز روی طرزالعمل پیشبرد مذاکرات به توافق نرسیده‌اند. طالبان تلاش دارند که در بند اصلی کارشیوۀ مذاکرات، توافق‌نامۀ صلح با امریکا را مبنا قرار دهند. اما هیأت حکومت افغانستان با این پیشنهاد طالبان مخالفت کرده و خواهان یادآوری از اعلامیۀ مشترک منعقده در کابل29 فبروری2019 با امریکا و ناتو است.