سرور دانش معاون دوم رییس‌جمهور در نشستی زیر عنوان “چالش‌ها و راه کارهای صلح در افغانستان” گفت که حفظ نظام سیاسی و قانون اساسی تنها محورهای هستند که هر نوع توافق صلح باید در چارچوب آن‎ها صورت بگیرد.

وی تأکید کرد که هر نوع طرح صلحی که منجر به کنار گذاشتن نظام سیاسی فعلی و الغای قانون اساسی شود، بار دیگر افغانستان را به جنگ‌ها و خشونت‌های دیگر سوق خواهد داد.

وی ابراز داشت که تعدیل نارسائی های قانون اساسی باید از مجرای قانونی صورت بگیرد نه به عنوان یک پیش شرط برای صلح و نه به عنوان این که این قانون با دیدگاه‌ها و افکار طالبان مطابقت ندارد.

کنفرانس”چالش ها و راه کارهای صلح در افغانستان” از جانب «ائتلاف سازمان‌های ملی اندیشان جوان افغانستان» بعد از ظهر امروز جمعه، با حضور اساتید دانشگاه، دانشجویان، فعالین جامعه مدنی، مسئولان ادارات دولتی و غیر دولتی و رسانه ها در کابل برگزار شد.

سرور دانش در سخنان خود با اشاره به جایگاه و اهمیت آزادی بیان، جامعه مدنی، حقوق بشر و حقوق زنان گفت که دستاوردهای 18 سال گذشته افغانستان به هیچ صورت در پروسه صلح قابل معامله نیست. وی تأکید کرد در جریان گفتگوهای صلح هیچ کسی دیگری به شمول حکومت نمی تواند از رسانه ها، جامعه مدنی و زنان نمایندگی کند.

دانش با بیان اینکه حاکمیت ملی در افغانستان به ملت تعلق دارد گفت: «در کنار اسلامیت نظام، جمهوریت نظام نیز خط سرخ مردم افغانستان است.» وی ابراز داشت که مردم افغانستان به هیچ صورت نمی تواند نظام های برخاسته از سازوکارهای غیر مردمی و خارج از انتخابات و آرای مردم را بپذیرد.

به گفته معاون رئیس جمهور حکومت وحدت ملی برای تأمین یک صلح طرح جامعی دارد؛ اما برای یک مشوره ملی در آینده نزدیک لویه جرگه مشورتی را نیز برگزار خواهد کرد.

معاون رئیس جمهور در خصوص میکانیزم مذاکرات و گفتگوهای صلح تأکید کرد که صلح هیچگاه و به هیچ صورت به معنای امتیاز یکجانبه نیست. وی گفت که طالبان باید بدون پیش شرط آتش بس را بپذیرند و بعد در جریان یک گفتگوی منطقی خواسته های خود را مطرح کنند.

وی همچنین گفت که جانب حکومت هم باید بدون پیش شرط در گفتگو اشتراک کند و می تواند به عنوان حسن نیت تعدادی از زندانی های آنان را رها و نام برخی آنان را از لیست تحریم ها خارج کند. به گفته استاد دانش بعد از طی این مراحل ابتدایی می توان در باره مشارکت سیاسی طالبان در قدرت سیاسی مذاکره را دوام داد.

معاون رئیس جمهور تصریح کرد که هر نوع گفتگو بدون حضور دولت افغانستان عقیم و بی نتیجه است. وی ابراز داشت که تمام تلاش های صلح باید به طور منسجم و با محوریت حکومت افغانستان انجام شود و گرنه مخالفین و حامیان خارجی آنان از پراکندگی ما به نفع خود استفاده خواهند کرد.

معاون رئیس جمهور طرح اداره موقت را نه تنها یک راه حل بلکه بازگشت به گذشته عنوان کرد. به گفته دانش کسانی که هم از طرح اداره موقت طرفداری می کنند و هم می گویند که باید انتخابات برگزار گردد، دچار یک نوع ادعای پارادوکسیکال و متناقض هستند.

معاون رئیس جمهور با اشاره به اینکه صلح یک پروسه موازی با انتخابات نیست تصریح کرد: بعضی حلقاتی که می‌گویند اول باید پروسه صلح را تعقیب و تطبیق کنیم و بعد به انتخابات بپردازیم، باور شان یک نوع عقب نشینی و به معنای قربانی کردن همه دستاوردها است.

او در همین راستا بیان داشت؛ کسانی که خود را اپوزیسیون حکومت می دانند نباید اپوزیسیون بودن باعث شود که آنان بر ضد نظام سیاسی کشور حرکت کنند و منافع مردم افغانستان را قربانی سازند.

وی تصریح کرد که اداره موقت و یا تن دادن به تعویق یا تعلیق انتخابات با منافع ملی ما همسازی ندارد و نمی تواند یک صلح پایدار و مطمئن را تضمین کند.

معاون رئیس جمهور با اشاره به همکاری کشور های منطقه و همکاران بین المللی افغانستان در روند صلح گفت که این همکاری ها باید نقش تسهیل کننده داشته باشند نه اینکه آن ها خود، به جای مردم افغانستان تصمیم بگیرند. وی افزود که کشورهای منطقه هم نباید فکر کنند که این بار به نام صلح، یک نوع جنگ نیابتی دیگر را بر افغانستان تحمیل کنند.

دانش با اشاره به اینکه در سال های اخیر جنگ بر حکومت و مردم افغانستان تحمیل شده است ابراز داشت که «امروز، هم به عنوان دولت و هم به عنوان ملت، نه در جنگ شکست خورده ایم و نه کاری کرده ایم که سرافکنده باشیم و از این جهت برای صلح تضرع کنیم و به تعبیر رئیس جمهور از موضع ضعف صلح را گدایی کنیم.» وی گفت که این گروه طالبان است که باید در مقابل کشتارهای که انجام داده اند پاسخگو باشند.

به باور معاون رئیس جمهور نظام امارت طالبانی در دوره حاکمیت خود یک تجربه ناکام بود. وی گفت که گروه طالبان یک تجربه ای از خود به یادگار نگذاشته اند که امروز مردم افغانستان در حسرت از دست دادن آن و یا به انتظار اعاده آن باشند.

در این کنفرانس همچنین آقای احمد سعیدی ، عزیز رفیعی و خانم سیما سخا نیز سخنرانی کردند. احمد سعیدی گفت که صلح با نابودی ارزش های به دست آمده خیانت ملی است.

وی با اشاره به حمایت از نظام و دولت افغانستان گفت که توهین و بی احترامی به دولت افغانستان توهین به ملت افغانستان است. به گفته آقای سعیدی هیچ ضمانتی وجود ندارد که طالبان پس از پروسه صلح دوباره دست به خشونت و مخالفت با ارزش های مدنی نزنند.

عزیز رفیعی رئیس مجتمع جامعه مدنی افغانستان در سخنان خودش اذعان داشت که مردم و سیاستگران افغانستان از تجربه های تلخ گذشته باید تجربه بیاموزند و نگذارند که حوادث مشابه حوادث تلخ گذشته، دوباره تکرار شود.

خانم سخا نماینده شبکه زنان افغان نیز در سخنان خود تأکید کرد که نظام فعلی و دموکراسی موجود زمینه رشد زنان را در افغانستان فراهم کرده است و نباید گذاشت که این فرصت از دست زنان گرفته شود. وی گفت که نباید نظام سیاسی فعلی و نهاد های امنیتی در پروسه صلح معامله شود.