منابع آگاه می‌گویند دستور طالبان برای محدودکردن حقوق زنان اختلاف‌ها میان رهبران این گروه را تا جایی بالا برده که هر جناح نیروهای هوادار خود را بسیج کرده‌اند.

طالبان هفته گذشته زنان را از حضور در دانشگاه‌ها و کار در سازمان‌های غیردولتی منع کردند. علاوه براین، زنان طی دستورالعمل‌هایی طالبان از رفتن به ورزشگاه‌ها، پارک‌های تفریحی و حمام‌های عمومی منع شدند و همچنین زنان اجازه سفر به بیش از ۷۰ کیلومتر (۴۳ مایل) را بدون محرم ندارند. این اقدامات خشم افغان‌ها و جامعه جهانی را برانگیخت و حتی برخی از کشورهای اسلامی نیز مخالفت خود را اعلام کردند.

فرمان‌های محافظه‌کارانه به دستور هبت‌الله آخدزاده، رهبر این گروه که به ندرت دیده شده از شهر جنوبی قندهار صادر می‌شود و از طریق شورای علمای طالبان در این شهر ابلاغ می‌شود.

براساس گفته‌های مردم، گروهی از رهبران طالب به رهبری ملا محمد یعقوب وزیر دفاع طالبان ( پسر ملا محمد عمر بنیانگذار این گروه) و سراج الدین حقانی وزیر داخله (رهبر شبکه حقانی و فرد تحت تعقیب اف‌بی‌ای) تلاش نموده‌اند تا با رهبر این گروه دیدار و در مورد موضوع تعلیم دختران بحث نمایند، اما این دیدار از سوی رهبر طالبان رد شده است.

براساس گفته‌های منابع، تنش‌ها به حدی شدید است که هر دو جناح نیروهای وفادار به خود را بسیج کرده‌اند. ملا یعقوب و سراج‌الدین حقانی در پایتخت کابل دژ مستحکم ایجاد نمودند، درحالی که پایگاه آخوند زاده شهر قندهار است؛ جایی‌که گروه طالبان در اوایل دهه 1990 ظهور کرد.

یعقوب مجاهد، وزیر دفاع طالبان  

ارتش فعلی افغانستان متشکل از نیروی های طالب و تعدادی از نیروهای آموزش دیده توسط ایالات متحده می‌باشد که سال گذشته شکست خوردند. بسیاری از وزرای ارشد طالبان در دولت فعلی، جنگ سالاران سابق یا رهبران شبه نظامی هستند که هنوز وفاداری هزاران جنگجو را بر عهده دارند.

براساس گفته‌های منابع، دو رهبر جوان‌ طالبان مانند ملا یعقوب و سراج حقانی به دلیل موقعیت‌های‌شان در رژیم موجود به تجهیزات نظامی رها شده ایالات متحده به ارزش میلیاردها دالر دسترسی دارند. در حالیکه وفاداران ملا هبت‌الله آخندزاده را عمدتآ شبه نظامیان مسلح قندهار و جنگجویان وفادار رهبران مذهبی همفکر با این جناح تشکیل می‌دهند.

بلال کریمی، معاون سخنگوی حکومت طالبان هرگونه «اختلاف میان رهبران طالبان» را در مورد دستور مربوط به زنان رد کرد و گفت که از تلاش‌های ملا یعقوب وسراج حقانی برای ملاقات با ملا هبت الله آخوندزاده اطلاعی ندارد.

آقای کریمی در تماس تلفنی با بلومبرگ گفته است همه طالبان به فرامین رهبر این گروه احترام می‌گذارند و عمل می‌کنند. او گفته که «قدرت فرمان‌پذیری شکست ناپذیر است».

با این حال، ملا یعقوب و سراج حقانی در مورد مسائل مربوط به حقوق زنان اختلاف نظر دارند. عبدالنافی تکور سخنگوی وزارت داخله طالبان در تماس تلفنی با بلومبرگ گفت که سراج الدین حقانی « خواهان حل مسئله تحصیل و اشتغال زنان و ایجاد فضای ناب اسلامی است که دختران و زنان بتوانند در آن تحصیل و کار کنند».

سراج الدین حقانی، وزیر داخله طالبان و رهبر شبکه حقانی

عنایت‌الله خوارزمی، سخنگوی وزارت دفاع از اظهار نظر در مورد دیدگاه ملا یعقوب در مورد آخرین محدودیت‌ها بر زنان خودداری کرد. ملا یعقوب در مصاحبه‌ای با رادیوی ملی در ماه آگست گفت که برای آماده سازی زمینه برای بازگشت همه دختران به مکتب جدی است.

این اولین بار نیست که شکاف‌هایی در میان طالبان بر سر مسائلی از جمله حقوق زنان بلند می‌شود. براساس گزارش نیویورک تایمز در اوایل سال جاری مهدی مجاهد، از فرماندهان شعیه طالبان روابط خود را با رهبری این گروه قطع کرد و قیام را در برابر طالبان در زادگاهش در شمال بلخاب رهبری کرد. بعد از هفته‌ها درگیری شدید، مجاهد در حین فرار به ایران دستگیر و بعدآ کشته شد.

هنگامی که طالبان سال گذشته کابل را تصرف کردند، رهبران این گروه به دنبال این بودند که به جهان اطمینان دهند که به حقوق زنان احترام خواهند گذاشت و اجازۀ تحصیل به زنان خواهند داد.

اما آخوندزاده در اوایل سال جاری بازگشت به قوانین سختگیرانه در زمان حکومت طالبان در افغانستان در دهه 1990 را دوباره از سرگرفت.

ملا هبت الله با حضور در یک مراسم مذهبی در کابل در ماه جون، با اشاره به درخواست نهاد های بین المللی برای آزادی بیشتر زنان افغان گفت« چرا در امور ما دخالت می کنید؟ من نه به خاطر دستورات شما اینجا هستم، نه آنها را می‌پذیرم و نه بر اساس آنها یک قدم به جلو برمی دارم. من حتی اگر از بمب اتمی استفاده کنید، روی شریعت معامله نمی‌کنم».

آنتونی بلینکن وزیر خارجه ایالات متحده گفت که تصمیم منع زنان از تحصیل و کار می‌تواند برای مردم افغانستان “ویرانگر” باشد و تلاش‌های طالبان را برای به رسمیت شناختن و حمایت بین المللی متوقف کند. کشورهایی مانند پاکستان و قطر که هر دو روابط نزدیک با طالبان دارند، از اقدامات اخیر ابراز ناامیدی کردند و خواستار تجدید نظر در تصمیمات طالبان شده‌اند.

در افغانستان نیز تعدادی از مردان به تصمیم ممنوعیت حضور زنان در دانشگاه اعتراض کرده اند. چندین سازمان امدادی – از جمله بزرگترین نهادی امداد رسان (کمیته بین‌المللی نجات)  به دنبال ممنوعیت کارمندان زن، فعالیت‌های خود را به حالت تعلیق درآورده و به طور بالقوه کمک‌های بشردوستانه به میلیون‌ها نفر را در ماه‌های سخت زمستان معطل کرده است.

مشاور ارشد برنامه آسیایی گروه بین‌المللی بحران نوشته که بسیاری از مقامات طالبان خانواده‌های خود از جمله دخترانشان را به کشورهایی مانند پاکستان، قطر و یا امارات متحده عربی برای تحصیل فرستاده‌اند.

از دید آقای اسمیت فشارها برای تطبیق سیاست‌های افراطی از سوی ملا هبت‌الله آخندزاده انسجام بین طالبان را خدشه‌دار کرده است. او افزوده که رهبر طالبان با غلبه به عناصر عمل‌گرا در بدنه رهبری طالبان بر قدرتش تاکید دارد.

منبع: بلمبرگ