شنبه, ۸ ثور ۱۴۰۳

در راستای همگرایی منطقه‌ای

3b5ed300-e66c-11ed-a142-ab0e42bfd9c3

نشست دوحه و تقابل جهان دربارۀ به‌رسمیت‌شناسی طالبان

30 April 2023

در آستانۀ نشست دوحه دربارۀ افغانستان، اختلافات میان طا لبان و کشورهای منطقه بالا گرفته است.

 وزیر دفاع روسیه، از افزایش تهدیدها از خاک افغانستان علیه کشورهای آسیای مرکزی ابراز نگرانی کرد. وزیر خارجۀ روسیه گفت که به رسمیت شناسی طا لبان در آجندا نیست. نمایندۀ خاص روسیه از وضعیت افغانستان ابراز ناراحتی کرد و گفت که نشست دوحه بی‌نتیجه است. طا لبان در اعلامیه‌یی اظهارات مقامات روسیه را رد کرد و گفت که حملات اخیر در افغانستان، ریشۀ خارجی دارد.

وزرای دفاع هند، روسیه، چین در نشستی در دهلی جدید از پیچیده‌گی اوضاع در افغانستان ابراز نگرانی کرده و خواهان اقدام فوری در زمینه شدند.

امارات متحدۀ عربی و جاپان، زمینه‌ساز صدور قطعنامۀ شدیدالحن شورای امنیت سازمان ملل علیه طا لبان شدند.

مقامات ایرانی بی‌پرده از انحصار قدرت در افغانستان انتقاد می‌کنند و خواهان تشکیل حکومت فراگیر ملی با حضور همۀ گروه‌ها و اقوام هستند. حتا پاکستان به‌طرز غیرقابل باوری از طا لبان نا امید شده است.

دو سال پیش به استثنای هند همۀ کشورهای اثرگذار منطقه برای برگشت طا لبان لحظه شماری می‌کردند. اما دو سال پس، تقریباً منطقه اجماع نظر دارد که طا لبان گروهی نیستند که از پسِ حکومت‌داری و مدیریت اوضاع در افغانستان بر بیایند و به متحد قابل اعتماد تبدیل شوند.

 این بی‌اعتمادی و تغییر موضع، ریشه در عملکرد ناامیدکنندۀ طا لبان دارد. طا لبان هیچ اهمیتی به‌روابط خارجی و مناسبات سازندۀ بین‌المللی قایل نیستند و هیچ اعتنایی به کسب رضایت داخلی ندارند. تهدیدهای روزافزون به همسایه‌های ایران، آسیای مرکزی و پاکستان، تهدیدهای بالقوه را بالفعل ساخته است.

از سویی، طا لبان تلاش دارند که متحد منطقه باشند و گوش به فرمان امریکا! جمع‌کردن میان امریکا و منطقه کار ملاهای مدرسۀ حقانیه نیست. منطقه می‌داند که طا لبان علاقمند تعامل و همکاری با امریکا هستند. چنان‌چه امریکا و قطر با راه‌اندازی نشست آتی دوحه در پی عادی‌سازی روابط با طا لبان می‌باشند. منطقه با تمام قوت در برابر این نشست قرار گرفته است و به نظر نمی‌رسد نشست به نتیجه‌یی دست یابد.   

در این میان سازمان ملل متحد که با بن‌بست بی‌پیشینه‌یی در افغانستان روبرو گردیده است، در پی مشوره و رأی‌زنی با طرف‌های درگیر قضیۀ افغانستان است. سازمان ملل متحد در دو راهی ماندن و رفتن قرار دارد. ماندن به قیمت زیرپا گذاشتن تمام ارزش‌های حقوق بشری و قوانین پذیرفته‌شدۀ حاکم در مجمع عمومی سازمان ملل متحد؛ و رفتن به قیمت به خطر افتیدن جان میلیون‌ها تنی که به‌کمک نهادهای امدادرسان بین‌المللی شب و روز می‌گذرانند. اما طالبان کوتاه نمی‌آیند. طالبان از بنیاد با کار و فعالیت اجتماعی- سیاسی زنان مخالف اند. اما برخی کشورها از جمله قطر تلاش دارد که با استفاده از بحث کار و آموزش زنان، جامعۀ جهانی را وادار به یک معاملۀ خطرناک سازد. درحالی‌که طالبان تحت هیچ شرایطی حاضر نیستند که زنان از حقوق اولیۀ انسانی و مدنی شان بهره‌مند شوند.

نشست دوحه دربارۀ افغانستان به روزهای دوشنبه و سه شنبه این هفته به میزبانی دبیرکل سازمان ملل متحد در قطر برگزار می‌شود.

 

افغانستان,انتونی گوتریش,خبرگزاری کشور,صلح,طالبان,قطر,کشور نیوز,نشست دوحه