در میان تهدیدات تازه از جنگ با ایران، رسانه‌های امریکایی از اعزام ۵۰۰ سرباز به پایگاه هوایی شهزاده سلطان در جنوب ریاض خبر داده‌اند. اعلامیه‌های ریاض و “سنتکام”، مرکز فرماندهی ایالات متحده، اعزام نیروها به عربستان سعودی را تایید کردند.

وزارت دفاع عربستان اعلام کرده است: «براساس همکاری‌های مشترک میان عربستان سعودی و ایالات متحده امریکا، و تمایل آن‌ها به بهبود همه عواملی که می‌توانند امنیت و ثبات منطقه را حفظ کنند… شاه سلمان میزبانی از سربازان امریکایی را تایید کرد».

سنتکام هم گفته که این اعزام “یک عامل بازدارنده اضافی را برای دفاع از منافع مان در منطقه در برابر تهدیدهای قابل پیش‌بینی فراهم کرده و آن را تضمین می‌کند”.

تنش میان امریکا و ایران زمانی دوباره بالا گرفت که سال گذشته دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا خروج کشورش را از توافقنامه هسته‌ای غرب با ایران اعلام کرد و تحریم های سخت را علیه صادرات نفت ایران دوباره وضع کرد.

همین چند روز پیش در پی بالا گرفتن تنش‌ها در تنگه هرمز، ترامپ اعلام کرد که نیروهای امریکایی یک طیاره بی سرنشین ایرانی را ساقط کرده اند، اما ایران این ادعا را رد کرد.

کشتی توقیف شده بریتانیایی توسط سپاه ایران

افزایش تنش‌ها

روز جمعه نیروهای دریایی سپاه پاسداران انقلاب ایران یک نفتکش با پرچم بریتانیا را توقیف کردند. این دومین مورد توقیف توسط ایران در تنگه هرمز می‌باشد؛ مسیری که یک سوم نفت جهان از آنجا عبور می‌کند.

قبل از آن نیروی دریایی بریتانیا یک کشتی نفتکش ایران را در تنگه جبل طارق توقف کرده بود. آیت الله علی خامنه ای، رهبر مذهبی ایران این اقدام را “دزدی دریایی انگلیس شریر” خواند و سپس ایران یک کشتی نفتکش بریتانیا را توقیف کرد.

بریتانیا ایران را به “پیامدهای جدی” تهدید کرده و از این کشور به شورای امنیت سازمان ملل متحد شکایت کرده است. برتانیا هم‌چنان اجلاس فوق العاده را در این مورد برگزار نموده است.

آیا جنگ قریب‌الوقوع است؟

هوشنگ حسنیاری، کارشناس سیاسی در دانشکده نظامی سلطنتی کانادا می‌گوید که تنش‌ها در خلیج فارس در حال افزایش است و “انتقالات دریایی حتی خطرناک تر خواهد شد”.

این کارشناس به این باور است که کنترول بازار نفت یکی از دلایل عمده تنش میان “امریکا و ایران است”. حسنیاری اضافه کرد: «به نظرم این همان چیزی است که جمهوری اسلامی ایران به دنبالش می‌باشد. اگر به خاطر مسائل امنیتی، کشورهای دیگر تصمیم بگیرند که از تنگه هرمز استفاده نکنند، سپاه پاسداران بدون بستن این تنگه به هدفش رسیده است».

نمایی از تنگه هرمز

آندریاس کریگ، استاد دانشگاه کینگس لندن به خبرگزاری فرانسه گفته که اعزام سربازان امریکایی به عربستان سعودی “بخشی از تدابیر است و امریکا تلاش می‌کند گزینه های نظامی‌اش را در صورت حمله به ایران افزایش دهد». وی اضافه کرد که احتمالا امریکا یک کندک هوایی را نیز در میدان هوایی شاهزاده سلطان مستقر کند: «۵۰۰ نیروی امریکایی در عربستان سعودی ساختاری قوی است، به خصوص وقتی که ما به جنگ با ایران فکر می‌کنیم».

میدان هوایی شاهزاده سلطان از سال ۱۹۹۱ زمانی که عراق به کویت حمله کرد، تا ۲۰۰۳ که امریکا رژیم صدام را سرنگون کرد، مکانی برای هزاران نیرو و جت‌های جنگی امریکایی بود.

کنت مک کینزی، رئیس مرکز فرماندهی ایالات متحده امریکا، روز پنجشنبه در جریان بازدید از پایگاه هوایی شاهزاده سلطان گفت که امریکا برای امنیت دریایی در خلیج فارس به صورت “تهاجمی” کار خواهد کرد.

تلاش اروپا برای آرامش

کشورهای اروپایی از تهران خواسته اند که تنش‌ها را کاهش دهد و نفتکش‌ها را در تنگه هرمز هدف قرار ندهد. پس از توقیف نفتکش بریتانیایی “استِنا امپرو”، آلمان و فرانسه با بریتانیا اعلام “همبستگی” کرده اند.

هایکو ماس وزیر خارجه آلمان از عواقب احتمالی افزایش تنش‌ها با ایران هشدار داد و گفت: «مسئله ما جلوگیری از جنگ است». او افزود که توقیف نفتکش بریتانیایی وضع خلیج فارس را” بازهم جدی تر و خطرناک‌تر” کرده است.

وزیر خارجه آلمان در تویترش نوشته است: «این یک مداخله غیر قابل توجیه در حمل و نقل تجاری است که به طور خطرناک، شرایطی را که قبلا وخیم شده تشدید می‌کند».

آلمان، فرانسه و برتانیا تلاش کرده اند که موافقتنامه اتومی غرب با ایران را که در سال ۲۰۱۵ در وین به دست آمد حفظ کنند، طرحی که حالا در خطر است.

وزیران خارجه ایران و آلمان در تهران

در ماه جون وزیر خارجه آلمان با همتای ایرانی‌اش محمد جواد ظریف در تهران در مورد تنش‌زدایی در خلیج فارس گفت‌وگو کرد؛ اما از آن زمان به بعد، وضع در منطقه بدتر شده است. 

پائولو کاساکا، یک عضو پارلمان اروپا در میانه سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۹ از پورتگال گفت: «اداره ترامپ پیشنهاد مذاکرات بدون قید و شرط با ایران را داده، اما رژیم تهران آن را رد کرده و انتظار دلجویی و امتیاز بیشتر از سوی جامعه بین‌المللی و مخصوصا اروپایی‌ها دارد». 

کاسکا که یک کارشناس مسائل ایران نیز هست اضافه کرد: «دلجویی بین‌المللی از حکومت مذهبی ایران به آنان اجازه داد که مردم را سرکوب و خاورمیانه را بی ثبات سازند. تهدید هسته‌ای ایران واقعی‌تر از همیشه است. به باور من که سیاست ترامپ تنها امید واقعی برای کنترول این وضع است».

علی واعظ، رئیس پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران به گفت که یک درگیری نظامی امریکا با ایران، یک “تحفه خدادادی” برای سرکوب‌گران ایرانی است که “تلاش می‌کنند تا تمام نظام داخلی را نظامی ساخته و همه اهرم‌های قدرت را در دست داشته باشند”.