بشیر احمد انصاری

دیشب فرصتی دست یافت تا چهل دقیقه از مناظره آقایان حکمتیار و عبدالله را مشاهده کنم.

۱- چنین بر می آمد که در رابطه به نحوه اجرای مناظره و فضای عام آن تفاهمی میان مجری برنامه و هردو کاندید صورت گرفته بود.

۲- هردو کاندید آرام به نظر می آمدند و متوازن، امری که انسان را به آینده امیدوار می سازد.

۳- داکتر عبدالله برای نخستین بار است که فکاهی و متلک را کنار گذاشته و خیلی سنگین ظاهر شد Good job

در پیوند به فکاهی گویی باید گفت که مسعود شهید هم خیلی فکاهی می گفت و از ته دل می خندید و زیبا هم می خندید که هدف او کاستن رنج و درد جنگ و جهاد و مقاومت بود ولی در مناسبت های جدی او خیلی جدی هم می بود.

۴- من تصور می کردم که آقای حکمتیار باز سر خریطه همان حکایت های کهنه حزب و جمعیت و شورای نظار را می گشاید ولی دیدم که هم تیغه تیز او و هم از داکتر عبدالله حریف مشترک شان را هوشیارانه نشانه گرفت که از لحاظ سیاسی استراتیژی درست بود.

۵- آقای حکمتیار از تقلب پیش از پیش یاد کرده و آن را بدتر از هر انتخابات دیگری خواند. به نظر من پیشبینی ای به این سطح، بیانگر ذهنیتی جزمگرا است.

برعکس، آقای عبدالله از احتمال تقلب حرف زد ولی با لهجه ای خوشبینانه و کوشش نمود تا مردم را اطمینان دهد.

۶- آقای حکمتیار، از یکسو حکومت ائتلافی را رد کرد و از سوی دیگر از حکومت مرکزی قوی حرف زد که بیانگر ذهنیت متسلط و یکه تاز ایشان می باشد.

۷- آقای حکمتیار کمپاین های خویش را پرشکوه ترین کمپاین ها در میان کاندیداها خواند. نمی دانم جناب ایشان چرا مخاطبان خویش را همیشه کور فکر می کنند.

۸- آقای حکمتیار در رابطه به تلقی شان از اسلام فرمودند، اسلام خیلی روشن است، که به باور من سخنی است غیر دقیق، اگر چنین می بود پس چرا این صد ها دایرة المعارف فقهی و اجتهادی و كلامى ایجاد می گردید.

۹- آقاى حكمتيار گفتند که مخالف رياست زنان اند، قرائتى كلاسيک که با روح شریعت از یکسو و تغییرات وارده در عرصه مدیریت معاصر از سوی دیگر در تعارض می باشد.

۱۰- آقای حکمتیار از مذاکرات بلا واسطه با طالبان و کنار گذاشتن بیگانگان حرف زدند، سخنی معقول ولی فراموش کرده اند که مردم از تأثیر کشور های خارجی بالای جناح های سیاسی بشمول خود ایشان آگاه اند.

۱۱- ایشان همچنان برخی عملیات دولت را تروریستی خواندند که تعریفی درستی از تروریزم نیست.

۱۲- آقای حکمتیار در رابطه به وحدت ملی گفتند، اسلام ما را متحد ساخته است. اگر چنین می بود پس مسئله اقلیت و اکثریت و ده ها مسئله دیگر که قهرمان آن خود آقای حکمتیار بوده اند چرا در هر مناسبت مطرح می گردد.

۱۳- ایشان نظام فدرالی را توطئه امریکایی ها خواندند که چیزی جز تیوری توطیه نبوده، غافل از این که امریکایی ها خود مهندس قانون اساسی متمرکز ما بوده اند.

اما داکتر عبدالله در رابطه به نظام صدارتی چیزی نگفتند و مجری هم متوجه نشد.

۱۴- در رابطه به برنامه های اقتصادی، هردو نامزد پاسخ روشنی نداشتند و به عمومیات اکتفا می نمودند که این یکی از کاستی های جدی سیاست ورزی در افغانستان به شمار می رود.

۱۵- در رابطه به پرسش موسیقی، آقای حکمتیار به ترانه و سرود جنگی و حماسی علاقه نشان دادند که شاید هدف ایشان همان دهل زنی ها در جنگ است، امری که بیانگر ذهنیت پرخاشگر ایشان بوده است. از گرسنه ای پرسیدند، کدام موسیقی مورد پسند تان است، گفت: موسیقی آفتابه و لگن.

غزالی می گفت:

سماع ای برادر بگویم که چیست

اگر مستمع را بدانم که کیست

در این راستا، پاسخ داکتر عبدالله به فطرت نزدیکتر بود.

۱۶- داکتر عبدالله در رابطه به نظام اسلامی از اصول بزرگ یاد کردند که سخنی است بجا و متین.

۱۷- داکتر عبدالله دوبار از سلامت روانی غنی یاد نمودند که به گفته ایشان با شرایط امیر در فقه سیاسی تعارض دارد که به نظر من این سخنی بود کمپاینی. درست است که غنی عصبی مزاج است ولی او در حدی نیست که بیمار روانی و یا دیوانه به شمار رود. اگر دروازه تهمت هاي بیماری روانی را گشودیم فکر نمی کنم کسی در امان بماند. آخر این چگونه بیمار روانی است که برنده انتخابات را برای پنج سال تمام در قفسی بنام سپیدار نگهداشت.

۱۸- در رابطه به صلح، داکتر عبدالله از اجماع احزاب یاد کردند، با آنکه دشوار به نظر می آید ولی از لحاظ تیوری درست است.

۱۹- آقای حکمتیار در کسوت مفتی ظاهر شدند و آقای عبدالله با فروتنی اعلام نمودند که مفتی نیستند.

سیاستمداری که ادعای فتوی می کند، در حقیقت قبر خود را کنده است، چون در برابر هر فتوایی، چندین ضد فتوا وجود دارد، و ملا صاحبانی که در صف مخالف قرار دارند می توانند هر فتوا را تا مرز تکفیر توسعه بخشند.